VY Canis Majoris

VY Canis Majoris veya kısa adıyla VY CMa, Büyük Köpek Takımyıldızı'nın içinde bulunan ve evrendeki bilinen en büyük yıldız olmasıyla beraber bir kızıl üstündev yıldızdır. Yarıçapı 1,420±120 güneş yarıçapı genişliğindir. Ayrıca aydınlatma gücü en yüksek yıldızlardan biri olan VY CMa, Dünya'dan yaklaşık 3,840 ışık yılı uzaktadır. Çift veya çoklu yıldız sistemlerinde bulunan çoğu yıldızın aksine, VY CMa tekil bir yıldızdır ve herhangi bir yıldızsal yoldaşı bulunmamaktadır. Bu yıldız yarıdüzenli değişen olarak kategorilendirilmiştir ve 2,000 günlük bir yörünge süresi vardır.





Gözlem verisi
Dönem J2000
Takımyıldız Büyük Köpek
Bahar açısı (α) 07s 22d 58.32877sn[1]
Yükselim (δ) -25° 46′ 03.2355″[1]
Görünür parlaklık (V) 7,9607[2]
Vmaks = 6,5m, Vmin = 9,6m[3]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
M3[4]-M5e Ia[5]
U-B Renk ölçeği 2,24[4]
Değişen yıldız türü Yarıdüzenli[6]
Gökölçümsel nitelikleri
Dikey hız (Rv) 49 ± 10[4] km/sn
Iraklık açısı (π) 0,83 ± 0,1[7] mys
Uzaklık ~3.840 Iy
(1.170[8][9] pc)
Özdevinim nitelikleri
Bahar açısı payı (μ) 9,84[4] mys/y
Yükselim payı (μ) 0,75[4] mys/y
Fiziksel özellikler
Kütle (m) 17 ± 8[8] M⊙
Yarıçap (r) 1420 ± 120[8] R⊙
Aydınlatma gücü ~270.000[8] L⊙
Yüzey kütleçekimi (log g) -0,6[8] cgs
Etkin sıcaklık ~3.490[8] K

Genel durumu

VY Canis Majoris'in bilinen ilk kaydı Fransız astronom Jérôme Lalande'ın 7 Mart 1801 tarihli yıldız kataloğundadır. Bu katalog VY CMa'nın kadrini 7. derece olarak vermektedir. 19. yüzyılda sürdürülen çalışmalar 1850'den bu yana yıldızın kadrinin giderek azaldığını ortaya çıkarmıştır. VY CMa, 1847'den beri bir kızıl yıldız olarak bilinmektedir.
19. yüzyıl boyunca gözlemciler VY CMa'ya 6 ayrı tamamlayıcı ölçmüşlerdir ve bu bulgularından hareketle VY CMa'nın bir çoklu yıldız sistemine ait olabileceğini belirtmişlerdir. Ama artık biliniyor ki bu ayrı tamamlayıcı olarak tanımlanan elementler, yıldızı saran bulutsunun parlak alanlarıdır. 1957'deki gözlemler ve 1998'deki yüksek çözünürlüklü resimlemeler VY CMa'nın herhangi bir yoldaş yıldızı olmadığını göstermiştir.
VY Canis Majoris, yaklaşık 3,500 K olan etkili ısısı ile aydınlatma gücü yüksek bir M yıldızıdır. Bu durum onu Hertzsprung-Russell diyagramında sağ üst köşeye yerleştirir. Kütleye göre H-R diyagramına bakarsak, anakol boyunca VY CMa yaklaşık 30 - 40 M☉ kütlesi ile bir O yıldızı olmalıydı.

Boyutu

Minnesota Üniversitesi profesörü Roberta M. Humphreys, VY CMa'nın yarıçapının 1800-2,100 güneş yarıçapı genişliğinde olduğunu ileri sürüyor. Boyutunun daha iyi anlaşılabilmesi için, eğer VY Canis Majoris'i Güneş'in yerine koyarsak VY CMa yaklaşık Satürn'ün yörüngesine kadar bir alan kaplar. Yarıçapı için üst limit olan 2,100 güneş yarıçapını kabul edersek, ışığın yıldızın yüzeyinde tam bir tur atması için 8 saat gerekir; bu süre Güneş'te 14.5 saniyedir. VY Canis Majoris'in içini doldurmak için 7.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 (7 Desilyon)'dan fazla Dünya gerekir. VY CMa'nın çapı yaklaşık 3.063.500.000 kilometredir. VY CMa, Güneş'in yerine konulunca Jüpiter'in yörüngesine ulaşan boyutuyla VV Cephei A'dan %15 daha büyüktür. Eğer saatte 980 km hızla giden bir uzay mekiği VY Canis Majoris'in etrafında bir tur atmak isteseydi bu tur yaklaşık 1100 yıl sürerdi(?). Eğer dünyayı 1 cm çapında var sayarsak, VY Canis Majoris yıldızının çapı 6,5 km büyüklüğünde olurdu. Eğer Dünya'dan VV Cephei A'ya 2000 KM hız yapan bir uzay mekiği ile gitmek istesek bu yaklaşık 10 bin trilyon yıl sürerdi.

Aydınlatma gücü

2006'da Profesör Humphreys VY CMa'nın izgesel enerji dağılımını ve uzaklığını kullanarak yıldızın aydıtlanma gücünü ölçmeyi denedi. Yıldızdan yayılan radyasyonun çoğu, yıldızı çevreleyen bulut tarafından yeniden işlendiğinden dolayı Profesör Humphreys tüm bulutsunun üzerindeki toplam akıntıyı bütünleştirdi ve VY CMa'nın aydınlatma gücünü 4.3×10 üssü 5 L☉ olarak buldu.